Jorritsma is erger van Vogelaar

Een publieke bestuurder moet iedere journalist te woord staan. Zo werkt dat in onze democratie. De bestuurder die de publieke zaak dient, legt (onder meer) via de verslaggever verantwoording af aan het publiek over zijn daden. Niet willen praten met één bepaalde journalist is niet willen praten met de achterban van deze journalist.

Ik kan een paar situaties bedenken waarin je als bestuurder een bepaalde journalist mag boycotten. Bijvoorbeeld als de journalist in kwestie je vuilniszakken heeft opengesneden op zoek naar geheimen. Als de journalist je kinderen heeft gestalkt in de hoop op een onthulling over pa of ma. Of als de journalist in je huis heeft ingebroken en documenten heeft gestolen.

In bovenstaande gevallen is er sprake van crimineel handelen, dan wel gedrag dat de mores van de journalistiek aan alle kanten overtreedt. Bovendien is er sprake van een persoonlijk conflict tussen de journalist en de bestuurder. Van dit alles is bij mijn weten geen sprake in de zaak Annemarie Jorritsma versus Rutger Castricum.

Jorritsma boycot Castricum omdat zijn stijl haar niet bevalt. Ze vindt hem ‘respectloos’. Niet zozeer naar haar persoonlijk, als wel ‘in het algemeen’. Dat kan Jorritsma best vinden, en er is ook wel enige grond voor om Castricum respectloos te vinden, maar het is in onze democratie niet aan een burgemeester om onwelgevallige journalisten uit te sluiten. Jorritsma heeft een vertegenwoordigende functie en moet in die hoedanigheid met de pers praten. Leuk of niet, het hoort bij haar vak.

Maar dan nog iets anders. Hoe respectloos is Rutger Castricum eigenlijk? Voorbeelden geeft Jorritsma niet. Maar iedereen kent zijn soms botte, zuigende, sarrende, seksistische (zelf verder aanvullen...) optreden. Tegelijk wordt het tijd eens te onderkennen dat Rutger Castricum ook een hele goede journalist is. Ik heb hem politici zien interviewen zoals dat in Nederland veel te weinig gebeurt. To the point, vasthoudend en met kennis van zaken.

Een paar jaar geleden wilde Ella Vogelaar niet met Rutger praten. Haar optreden is, terugkijkend, aandoenlijk. Vogelaar voelde zich overvallen, wist zich als onervaren minister geen raad. Bij Jorritsma is het een bewuste strategie. Zijn journalistieke stijl bevalt haar niet. En dus voelt ze zich gerechtigd hem te boycotten. Dat is veel erger dan Vogelaar! Als privépersoon kun je weigeren om met iemand te praten, voor een bestuurder gelden andere uitgangspunten.

Het effect van haar boycot is dat Annemarie Jorritsma zichzelf heeft weggezet als een regenteske bestuurder die het contact met het dagelijkse leven een beetje kwijt is. Ook toont ze aan dat ze niet begrijpt hoe het werkt in onze mediacratie. Dat maakt haar niet meteen tot een slechte bestuurder, maar ze bevindt zich wel in de gevarenzone.

Rutger Castricum is de Herman Brusselmans van de journalistiek. 90 Procent van wat hij doet is te flauw voor woorden. Maar de 10 procent die overblijft maakt hem de moeite waard. Ik hoop dat hij nog lang journalist blijft.